Google I/O 2013'den Kalanlar ve Nexus Kavramının Geleceği

Son Google I/O etkinliği geride kalırken, Google'ın her sene alıştırdığı arkaya arkaya gelen yeniliklerden ziyade, akıllarda beklenmedik sürprizler kaldı daha çok. Hem bu sürprizler hem de Google'ın "Nexus" cihazların bundan sonraki gidişatıyla ilgili verdiği ipuçları şaşırtıcıydı.

Her yıl Google I/O'da olduğu gibi bu  yılki etkinlikte bu defa yeni bir Android sürümü tanıtılmadı her şeyden önce. Android ekosistemini bu etkinlikte karşılayan ilk büyük sürpriz bu oldu. Tabii bununla birlikte, yine alışıldığı üzre, her yıl tanıtıla
n yeni Android sürümü genellikle piyasaya yeni sürülecek olan yepyeni bir Nexus cihazı eşliğinde yapıldığından, yeni sürüm olmadığı gibi yeni bir Nexus da göremedik. Yani göremedik sayılır.



Göremedik sayılır, çünkü yepyeni bir cihaz görmesek de, bu defa Google'ın varolan popüler modellerden birini alıp "Nexuslaştırdığına" şahit olduk. İkinci büyük sürpriz bu oldu. Belki de en şaşırtıcı hamlesiydi bu Google'ın. Geçtiğimiz aylarda piyasaya çıkan ve serinin önceki örnekleri gibi yine başarılı bir satış performansı sergileyen Samsung Galaxy serisinin en son telefonu Galaxy S4, içerisindeki tüm Samsung eklentileri yok edilmiş vaziyette, tıpkı Nexus cihazlarda olduğu gibi saf Android yüklenmiş olarak, Nexus deneyimini kullanıcılarına yaşatmak için yeniden tasarlanmıştı ve buna "Google Edition" adı verilmişti. Telefonu Google'laştırmak, Google'ın telefonlarda kullanıcılar için uygun gördüğü deneyimi yani kendi geliştirdiği, üzerine herhangi bir ekleme yapılmamış saf Android deneyimini sunmaktan ibaretti ki bunu bu ana kadar sağlayabilen cihazlar sadece Google gözetiminde üretilip piyasaya sürülen ve önce Google Play Store üzerinden satışı yapılan "Nexus" adı verilen cihazlar olmuştu. İlk kez bu yıl Nexus ailesine sonradan, piyasaya çıktıktan sonra içindeki yazılımı Nexus'a uyarlanarak bir cihaz katılmıştı. Üstelik yine ilk kez Google, cihazın üretim aşamasında herhangi bir katkı ve gözetimde bulunmuyordu.

Tüm bunlar bizi nereye götürür?

Son I/O'da Google, majör bir Android güncellemesi yapmadı. Ama aslında daha fazlası yapıldı. Android ekosisteminin en çok eleştirildiği konulardan biri piyasadaki cihaz çeşitliliği ve dolayısıyla işletim sisteminin eski ve yeni versiyonları arasında dağıtık düzendi. Tüm cihazlarda çalışacak ve Android'in en yeni sürümlerinin aksine halen piyasadaki  cihazlarda bolca bulunan eski sürümlerdeki sorunları azaltacak onlarca güncelleme yapıldı başta Google Play Services olmak üzere tüm aktif Google servislerinde. Varolan tüm eski sürüm ve cihazlar en azından belirli bir deneyim başarısı seviyesine çekilmeye çalışıldı. Yazılımsal olarak durum böyleyken donanım tarafında ise, Google elinden çıkan ham Android, ilk kez donanımının durumu denetlenmeden bir telefona Google tarafından yerleştirildi. Bu noktadan sonra Google'ın izleyeceği strateji ile ilgili çeşitli tahminlerimiz var.

1 - Endişeye mahal yok. Nexus 4 henüz yeni bir cihazdı. Ufak tefek eksikleri saymazsanız, halen piyasadaki en üst düzey donanıma sahip cihazlardan biri. Nexus konseptinin değiştiği yok. Sadece yeni bir Nexus telefon yapmak için erkendi. Her şey her zaman olduğu gibi devam edecek. Sadece bu yılki I/O'da yeni bir tanıtım olmadı, hepsi bu.

2 - Artık Nexus yok; Google istediği takdirde "Nexus olabilen" hemen her markadan cihazlar olacak Google Nexus konseptini piyasada bulunan ve beğendiği yeni model cihazların "Google Edition"larını yaparak sürdürecek. Nexus telefonlar ile sunduğu deneyimi yazılımsal olarak cihazlara taşırken, artık üreticilere özel "Nexus" telefonlar tasarlattırmayıp donanım denetlemeyecek. Buna ayıracağı mesai yerine yeni bir işi var çünkü.

3 - Nexus konseptinin hem donanımı hem içerisindeki yazılımıyla Google'ın katkıda bulunmasıyla oluşan "Her şeyiyle Google telefonu olmak" görevinin yerini "X-Phone" konsepti alacak. Bilindiği gibi Google geçmiş yıllarda Motorola'yı satın aldı. Artık donanımını da tamamen kendisi üretip tasarlayarak, yazılımıyla birlikte bu sefer gerçek anlamıyla "Google Telefonu" olan X-Phone'lar kullanıcıya sunulacak.

4 - Üreticilerin başarılı modellerinin Nexuslaştırılması projesi uzun vadede piyasadaki dağıtıklığı ve yazılım çeşitliliğini de önleyecek. Nexuslaştırılmış cihaz sayısı arttıkça, piyasada yeni Android güncellemelerini geç alan telefon sayısı azalacak. Bildiğiniz gibi Android'in en fazla eleştirildiği konu üreticilerin yeni sürümleri eski cihazlara uygulamak hususundaki tembellikleri. Üreticiler yine isterlerse kendi Launcher'ları vasıtası ile telefonlra kendi istedikleri imajı verebilecekler (sense, touchwiz gibi). Bunun bir örneğini geçtiğimiz günlerde piyasaya çıkan ve Facebook'un Launcher'ı "Facebook Home" kullanan ilk cihaz olma özelliği taşıyan HTC First'de gördük. Aslında Nexuslarda bulunan stok Android yüklü bir cihazdı bu da ve Facebook Home'u iptal ettiğinizde, direkt stok Android kullanmaya devam edebiliyordunuz. Yani Android çevresinin gözünden kaçsa da Galaxys S4'den evvel, piyasada yer bulan yeni "Nexus" konseptli cihaz aslında gizliden gizliye HTC First'dü. Yakın zamanda da Sony'nin yeni tabletlerini stok Android kullanacağı haberi gelmişti zaten. Piyasa böyle böyle, Android sürümü kolaylıkla güncellenen ama markaların kimliklerini de yine de yansıtan cihazlarla dolacak. Yani Google aslında, Android güncelleme işini bu konuda tembellik etmeyi seven ve bu tembellikleri nedeniyle piyasada gerkesizce versiyon çeşidi dolanmasına neden olan telefon üreticisi firmaların elinden almak ve stok Android ile tüm cihazların güncellenebilirliğinden emin olmak istiyor.

5- Her ikisi de. Google markalarla Nexuslar üretmeye devam edecek bir yandan da markaların başarılı modellerine Nexus entegre edecek. Kendisini tamamen temsil eden telefon ise, saf Android nedeniyle "Google telefonu" olarak değil hem donanımı hem yazılımı Google'a ait olması nedeniyle X-phone olacak sadece bundan sonra.

Bizlere şu an için kalan tek şey her zamanki gibi bekleyip gidişatı görmek. Yine de şimdilik aklımızdan geçenler bize çok mantıksız gelmiyor. Siz ne dersiniz?